संस्मरण: बेलायतबाट बुईपासम्म

राम प्रसाद घिमिरे

सँधैको जस्तै यसपाली नेपाल जादा कुनै योजना बनाएर नेपाल गएको थिइन । उड्नु भन्दा दुई दिन अगाडी मेरो बोस साउथ अफ्रिकाबाट बेलायत आइपुगे र मेरो नेपाल जाने बिदाको स्विकृती दिए । यी विदेशीहरु कहिल्यै हाम्रो मार्का नबुझ्ने र चौबिसै घण्टा यिनीहरुलाई सिस्टम चाहिने ।

बिदा त दिए तर सारै अप्ठारोमा पारेर २० दिनको मात्र त्यसमा पनि आफैले मेरो सो सरहको कर्मचारी खोजी अफिसको कामको ब्यबस्था मिलाए बिदामा जानुपर्ने रे । रातारात मेरो कामको जिम्वेवारी लिनसक्ने कर्मचारी खोजे र रातको १२ बजे अनलाइनमा महगो नेपालको टिकट किनेपछि नेपाल जाने कुरा बल्ल पक्का भयो । टिकट त लिएँ तर यस रातमा टिकट लिएको कुरा कसैलाई त सुनाउनु प¥यो भनेर अनलाइनमा विश्वभरी हुने आफन्तहरु खोज्दा कोही भेटिएनन र फेरी ओछ्यानमै फर्किएँ ।  सोमबार ९ फेब्रुअरी २०१५ को मध्यरातको कुरा थियो यो र म बुधबारको बिहान ५.३० बजे घर छोड्नुपर्ने भयो । 

सुत्नुभन्दा पहिले के के समान लाने भनेर गम खादै म त निधाए छु । बिहान पाँच बजे श्रीमती मुन्ना घिमिरे योगामा ब्यस्त देखेर उनको ध्यानलाई भङ्ग पार्दै टिकट कनफर्म भयो मैया भनेर सुनाए । उनले जानेभए जानुनत भनेर सहमति दिएको बाह्रै घण्टापछि म नेपाल जान तम्सिएको थिए । मेरो कुरा सुनेर उनले उत्सुकता राख्दै सोदिन !साच्चै टिकट भयो त ? मैले भयो भन्दा भन्दै उनको योगालाई स्थगित गरेर मेरो कुरातिर ध्यान दिदै हिंडने चाजोबाजो मिलाउन सल्लाह दिइन । पहिले पहिले पनि बास्तबिक कुराहरुको सरसल्लाह लिनु पर्दा यिनीबाटै राम्ररी सुझाव पाउथे मैले ।श्रीमतीमात्र नभएर घर ब्यबहारको असल मित्र पनि हुन ।

दिनमा सानोतिनो किनमेलपछि बेलुकासम्म मेरो छरितो सुटकेस तयार भयो । छोरा दिक्षान्त युनिभर्सिटिमा नै बस्थे फोनबाट जाने समाचार जानकारी गराएँ र छोरी कलेजबाट घर फर्कने बितिकै सुनाएँ । उनी यक्साईटेड भइन र डेडी पनि नेपाल जाने भनेर मसँग ठट्टा गर्न सुरु गरिन् । छोरीले मलाई उल्लिबिल्ली पारेको मन पथ्र्यो किनकी उनको ठट्टेउलीमा केही खास सूचना र अर्थहरु मिसिएर केहीन केही पाठ सिकिन्थ्यो । उनले यसो गर्दा म मुस्कुराएर सुनिरहें । 

बेलुकाको खाना तिनै जनाले एउटै टेबुलमा बसेर खायौं । परिवार तथा आफन्त सँग बसेर खादा जे खाए पनि स्वादिलो हुने । भोलि बिहान छोरा दिक्षान्त मलाई पु¥याउन बिमानस्थल आउने भए । घरैको कारबाट श्रीमती र म बिमानस्थल जाने भैयो । राती केहीबेर समान र कागजपत्र मिलाएर राती नै तयार गरें । बिहान उठेर नुहाई ध्वाइ सकेर हामी दुइजना बिमान स्थलमा प्रस्थान ग¥यौं । छोरा दिक्षान्त आइपुगेका रहेछन र आधा घण्टामै चेकिङ्ग सकेर म टर्मिनलमा छिरे उनीहरु घरतिर लागे । 

यसपालीको नेपाल भ्रमण को उदेश्य माइलो दाजुको छोरा तथा भतिज संन्तोस घिमिरेको बिबाहमा उपस्थित हुनेबाहेक कुनै थिएन । संतोस बाबुलाई बाहेक कसैलाई म नेपालआउदैछु भनेर सुनाउननपाइकनै नेपालमा उत्रिने भएँ । आकासमा उडुनजेल कतिखेर नेपाल पुग्नेहो भनेर कौतुहल भयो । बास्तवमा आफ्नू जन्मभूमि भनेकै बाबुआमा र दाजुभाई, दिदी बहिनी,साथिहरु र आफन्तकै कारणले जन्म भूमि हुदो रहेछ ।

आकाशमाउड्दाको समय आफ्नो बसमा हुदैन त्यसैले प्लेन भित्र हुन्जेल कतिखेर जमिनमा उत्रिनेहो जस्तो हुन्थ्यो । अब जन्म भूमिमापाइला त टेकेँ तर जन्मभूमिनै भनेर के गर्ने त्रिभुवन अन्तराष्ट्रिय बिमान स्थलमा उत्रिने बितिकै रस चुसेको कागती जस्तै नेपालका रुखा कर्मचारीहरु र बेबकुफ नेताहरुले खोक्रो पारेको यो बिमानस्थल नीति नियम बिहिन व्यवस्थाको दुर्गन्धको राँगले ठ्वास्सै गनाउदा मन खिन्न भयो । किनकी यो अन्तराष्ट्रिय विमानस्थल जस्तो लाग्दैनथ्यो । बेलायत देखि हाम्रो देश यस्तो तेस्तो भन्दै गफ दिदै ल्याएका केही बिदेशी मित्रहरुसँग काठमाण्डौं सम्म जेनतेन आइपुगेको थिएँ देशको यो दुर्दसा देखेर यिनीहरुबाट बच्न मानिसको बिचबाट भागेको बिरालो झै लसक्कै म पनि भागे र बेपत्ता भएँ । 

काठमाण्डूमा अध्यागमन क्लियर गर्न बेलायतको भन्दा झन्झटिलो र ढिलासुस्ति थियो । अध्यागमनका कर्मचारीहरुको अनुहार हसिलो खुसीलो थिएन । पर्खिदा पर्खिदै झण्डै एकघण्टा समय लाग्यो । भर्खरैका एक दुईवटा अध्यागमनका कर्मचारीका बदमासिका घटनाले केही कडा प्रशासनिक रोकावटले हिजो आज बिमानस्थलमा लुकिछिपि कमाउन र माग्न केही मुस्किल रहेछ त्यसैले नुनखाएको कुखुरा जस्तै कर्मचारीहरु देखिएका रहेछन, पछि थाहा भयो । 

लामो समयसम्म लाइनमा बसेको बेला सबै कर्मचारीहरुलाई हेरे पाहुनाहरु सँग डिलगर्दा कसैको हसिलो र मिठो बोली थिएन र कोही पनि औपचारिक पोषाकमा थिएनन ।यिनीहरु पनि अफीसर हुन रे । यिनीहरुलाई हेर्नु भन्दा त बरु भित्ताका केही सूचना पढौ भन्दा एउटा डेस्कको अगाडी देख्नेगरी पेपरमा नेपाली र अंग्रेजी भाषामा कम्प्युटरलेप्रीन्ट गरेर टासेको सूचनामा मेरो आँखा पुग्यो । लेखिएको थियो “भुईको रातो लाइन क्रस नगर्नु”। यसको अर्थ पछि बुझे, एकजना यात्रुलाई कर्मचारीले डिल गर्दै गरेको बेला पछिको यात्रुले लाइनमा पर्खदा रातो लाईन क्रस नगर्नु भनेको रहेछ तर महत्वपूर्ण कुराचै भुईमा रातो लाइननै थिएन कुन लाइन क्रस नगर्नु हो बुझिन । चौपट्टै गर्मि र अब्यबस्थित अध्यागमनको कामगर्ने शैलीले दिमाग चाटेको बेला मलाइत हास उठ्यो । 

ब्याग घिसार्दै टवाइलेट जाँदै थिएँ ट्वाइलेट नपुग्दै आधाबाटो देखिनै गन्हायो । नेपालको अन्तराष्ट्रिय बिमानस्थल सानो छ बिधुतीय सुबिधा छैन तैपनि ब्यबस्थापनका कुराहरु जस्तै भुईमा रातो लाइनको पेन्ट गर्न र एकजना मानिस अट्ने लाइनको लागि बारको ब्यबस्था गर्न प्रयाप्त ट्रलीहरु राखिदिन, ट्वाइलेट सफागर्न सम्म बजेट नभएको र ज्ञान सम्म नभएको । संसारमा के के भैसक्यो तर सतिले सरापेको हाम्रो देशलाई सारै पत्रु बनाएछन यहाका ब्यबस्थापकहरुले । नत यिनीहरुलाई लाजनै छ नत डरनै । हुनपनि लाज र डर कस्ले र कोसित मान्ने हो ?नेपालमा कोही बुद्धिजिबी र स्तरिय ब्यक्तित्व नै नभए जस्तो । भन्थे याहाको लाज र डर पैसामा किन बेच हुन्छ आज मलाई बिश्वास भयो ।

जसरी तसरी अध्यागमनबाट पारपाएँ । कम्प्युटरको ब्याग काधमा बोकेर लगेज बुझ्न तल झरें । लगेज लोडरले घुमाउदै थियो पर्खदा पर्खदै लोडर त किनहो किनहो ठप्पै रोकियो ? बिदेशीहरु समेत हामी छक्क प¥यौ। सोधेपछि थाहाभयो बिजुली गएछ । देश भित्र छिरेर गृह प्रबेश नगरिकनै लोडसेडिङ्गको मारमा परिहालेँ । देशभित्र पैसालिएर पर्यटक आउने ठाँउमा बिजुली नहुने र हामी देशका ठूलो हुँ भन्ने नलाएक को घरमा चै २४ घण्टै बिजुली हुने । दश मिनेटमा जेनेरेटर चलाएछन क्यार फेरी लोडरले काम सुरुग¥यो तर फेरी समान लोडरमा भित्रै अड्कियो। बुभ्mदै जादा लोडरको फित्ता चुडिएछ । एउटा नेपालीमा उखान थियो “कुन्ताकी गनाउने बुहारी त्योपनि भटमास खाएकी” ।

दुईटा लगेज हातमा र एउटा ब्याग काधमा भिरेर ट्रली खोज्न सारै गाह्रो भयो मलाई । एयटा कर्मचारी जस्तो कहाबाट आउनुभयो भनेर साध्दै थियो पसिनाले चुर्लुम्म भिजेके बेला मालकमाउने आएको होकी भनेर चाटन खोजेको उसले केही जवाफ फर्काइन उसलाई । याहा प्रसस्त ट्रली रहेनछन । म याहाको रैथाने मैलेत अन्तराष्ट्रिय बिमान स्थलमा ट्रली भेटिन भने बिचरा नयाँ आउने पाहुनाहरुले केगर्लान ? आफ्नू ब्यबस्था गरेर चक्का अड्किने ट्रलीमा समान घचेडेर खत्¥याक खत्¥याकपार्दै बाहिर निस्किदा सागर नै पार गरेजस्तो भयो । सडकमा आउने बितिकै उनीहरुकै सम्पति जस्तो गरेर ट्याक्सीका ड्राइभरहरु मेरो ट्रली खोस्न आईपुगे । कसलाई चै ट्रली बुझाउनुपर्नेहो म अलमल्ल परे र एकजनाको पछि लागे। भित्रपस्न नपाइकन ड्राइभरले सोधो कताजाने हो सर ? मैले भने नयाँ बानेश्वर ! उसले भन्यो एकहजार भाडा लाग्छ ! मलाई थाहा थिएन त्यसैले मैले हुन्छ भने । होइन सर त्यतिनै दिनुपर्छनी भनेर दोहो¥यायो । भाडाको दर भाउ केही रहेनछ भारतको बनारसमा श्राद्ध गराए जस्तो ।बाटोमा म चुपलागेर बिबाहको निम्तालु म बिहेघरमानै सरासर गएँ । जब बानेश्वर पुगेर टयाक्सीबाट उत्रिएर पछि केहीनबोली रु ७०० दिएँ खुसी भएन र रु १०० थपिदिएँ उसले नबोली समान बाहिर झारिदिए । मैले धन्यबाद भाई भने उसले जवाफ फर्काएन साएद भाडाले खुसी भएन होला । खास भाडाचै रु ५०० रहेछ । 

बिहानको समय ११ बजेछ । बिहेघरमा बिहेघर जस्तै चहलपहल थियो । दाजुकी जेठीबुहारी भर्खरै गत हप्तामा  अष्ट्रेलियाबाट आइपुगेकी, बहिनी ज्वाई अमेरिकाबाट गतरात ल्याण्ड गर्नु भएछ । म भर्खरै आइपुगेथेँ र माहिली बुहारीअष्ट्रेलियाबाट आजै दिनको तिनबजे आउनेरे तर नजिकको माइतिघर निस्किएर भरे आउछीन भन्दै थिए । दाजु भाउजु घरमै हुनुहुदोरहेछ दर्शन गरेँर घरको एक कोठामा आफ्ना समान थन्काएँ ।

बेलुका चार पाँच बजेको हुदो हो बिहेघरमा चहलपहल बढयो, ७–८ जाना आफन्तहरु आउनुभयो । कसैले सोधे कहिले आइपुग्यौ ?कसैले पुलुक्क हेरेमात्र। आस्चर्य लाग्यो म त्यति टाढाबाट आएको खासै कसैले महत्व दिएर हालखबरको केरकार गरेनन सायद बिदेशबाट आउने धेरै भैएछ क्यार । भेटघाट पछि उनीहरुको आफ्नै बिषयबस्तु जग्गाको किन बेचको बारेमा सबै ब्यस्त थिए । नेपालको सुन फलाउने उपत्यकाका जग्गाजमिनहरु लापरर्बाही बेचबिखान ले संसारकै अब्यबस्थित सहरिकरण भएको र भबिष्यमा यसको असरको बारे यिनीहरुलाई के थाहा र? नत उपत्यकामा जनसंख्याको चाँप अनुसारको प्रसस्त खाने पनी छ न बाटोघाटो नै । नचाहिने बेलामा बिजुली आउछ चाहीने बेलामा १८–१८ घण्टा बेपत्ता हुदोरहेछ । यसलाई लोडसेडिङ्ग भएको भन्दा रहेछन । सबैले इन्भर्टर चलाउदा रहेछन यो पनि बेलाबेलामा बिग्रदो रहेछ । शुद्ध बजारमा खाद्यपदार्थ कतै कही पाइदैन रहेछ । असलि चिन्न सक्नेलाइ खासै फरक पर्दोरहेनछ नयाँनौलोको लागि ठूलो जोखिम र ठगी रहेछ स्वदेशमा भारतको कटिहार जस्तै । यसको अनुगमन गर्ने को होलान, कस्को लागि गर्दा हुनर गर्दा हुनकी गर्दैनन होला ? यहा पनि धनकमाउने प्रशस्त ठाँउ हुदोरहेछ ।

केही समयपछि दोस्रो बिषय बस्तु तास खेल्न सुरुभयो । तर बिदेशमा चै यतिकोे फुर्सद कसैलाई हुदैन र यो अनउत्पादक कुरा हो भन्छन र मलाई पनि यस्तै लाग्छ ।नेपालमा समय बिताउन यो पनि राम्रै काइदाहो । फेरी साँझै नपरी खानपिन सुरुभयो ।हुनत पिउन साँझै किन पर्खनु प¥यो र ?यसो सरसर्ती सबैलाई हेरेँ । सबैका पेट बोरामा बालुवा हालेर झुण्ड्याए जस्ता झोलिएका रहेछन । बास्तवमा यो शरीरको ब्यतिmत्व नभएर रोगको भण्डारहो । आफ्नो स्वास्थको बारेमा अध्ययन त गर्छनहोलानी भन्ने ठाने । 

माहिलो दाजुको घर अगाडी फराकिलो बनाउदै गरेको सडक छ । सडकको छेउछाउमा बाक्ला र अग्ला ब्यतिगत घर तथा भवन छन । सडकमा दिनमा  १५००–१६०० वटा मोटर कुद्धछन र दुइ तिनहजार मानिसहरु पैदल हिड्छन । बाटो भर्खरै बन्दै गरेकोले घाम लाग्दा धुलो र पानी पर्दा हिलोले गरिखान दिदैन ।गत दुईबर्ष देखी यस्तै हरीबिजोग रहेछ । राती सुत्दापनि स्वस्थ सास फेर्न नपाइने रहेछ । आजै बिहान ट्याक्सीबाट म यहीउत्रिएर मेरा समानहरु उतारेको थिएँ ।

भोलिपल्टको कुराहो । बिबाहकोे भिडभाडमा लण्डनको डयुटिफ्री चक्लेट तथा केही कोशेलीहरुकोरङ्गिचङ्गी ब्याग घरैबाट मिसल्पेस भयो । हरायो भन्दा सबैलाई नराम्रो लाग्न सक्छ तैपनि सोधपुछ त गर्नै प¥यो भनेर सबै घरका मानिसलाई सोधें ।भाउजु देबी घिमिरेले घरबाट हराउननै सक्दैन यो के अनर्थ भयो भन्नुभयो । भाइ देवराजले ट्याक्सिमा त छोडीएन भनेर अटकलकाटे । मैले आफैले ट्याक्सिबाट निकालेको कसरी सम्भव छ छोडीन ? माइलोदाजुले टयाक्सिको नम्बर थाहा छ एयर्पोट भेटन जाउ भन्नुभयो । हरायो भन्दा सबैलाई चासो लाग्नुठिकै हो । मलाई भने बिश्वास लाग्दैनटयाक्सिमा छोडँे भनेर । आखिरीमा हराएरै छाड्यो । हराईसकेको बस्तु भेट्न सम्भव कमै हुन्छ । बिहेमा दाजुभाईको बिचमा मनोरञ्जन गरौं भन्ने बिचार थियो यो आफ्नो मातृभूमिमा यस्तैलफडा हुन्छभनेर आफूलाई चित्तबुझाएँ ।

दोस्रो दिन बेलुका जेठो दाजु मोहन घिमिरे, भाइ देवराज, दाजु राजेन्द्र घिमिरे, भाउजु बुहारीहरु एउटा बिबाह भोजमा जान सुटबुटमा सिंगारिएर घरको गेट अगाडी हिजोे टयाक्सीमा जाहा म उत्रिएको थिएँ त्यहीउभिएर हिजो हराएको झोलाको चर्चा गर्दै थियौं । हिजो घरबाट यस्तो घटना घट्यो भनेर दाजुमोहन घिमिरेलाई बताउदै थिए यो सुनेर दाजुले नमज्जा मान्नुभयो । म उभिएको ठाँउबाट केही छेउतीर सरे । बाटोमुनी थुप्रै मजदुर कामगर्दै थिए । छेउकै पसलबाट एकजना पसले हामी तिर हेर्दै थिए । मेरो जुत्ता केही चिजमा ठोक्कियो । भुँइमा हेरँे गेटको पिलरमा ठडिएको हिजोको प्लाष्टिकको ब्याग मेरो जुत्ता ठोकीएको रहेछ । बिश्वास भएन यो केहो भनेर झुकेर ब्याग भित्र हेरें हिजोको ब्याग जस्ताको तस्तै त्यही थियो ।ब्याग भेटीएको हल्ला खल्ला भयो । यो के अनर्थ भयो ?कसैले  नलगेको ? मजदुरहरु वरिपरी काम गर्दै थिए । तल्लो घरको दिदी र दाजुले भन्नुभयो त्यो ब्याग त हिजो बिहान देखि त्यही छ मैले देखेकोहँु। पसलेले भने हिजोदेखि केहो कुन्नी त्यो त त्यही छ । हजारौ मानिस योबाटो भएर हिड्थे कसैले देखेनछन, चलाएनछन र हेरेन छन । कष्टले त्यति टाढाबाट हातमा झुण्डयाएर ल्याएको समानजस्ताकोतस्तै भेटियो ।सबैजना चकित भए । यस झोलामा रु ३०–३५ हजारको फ्रेस बिदेशको समान थियो । थाहा पाएको भएबेबारीसे समान जोसुकैलग्नु सोभाबिकनै होे तर लगेनछन । फोहरमैला को प्लाष्टिकको ब्याग भनेर कसैले नउठाएका होलान भन्ने सबैले अनुमान लगायौं । अचम्मको कुराचै दुईदिनसम्म फोहरमैला उठाउन कोहीपनि त्यहासम्म नआएको । नेपालको यहीकुराचै सारैमनपरेन । हराएको समान घरमा थन्काएर सबैजना बिबाह भोजतिर लाग्यौं । रातमा भोज खुबैजम्यो र निकै रमाइलो भयो ।

बि.स.२०७१ साल फाल्गुण ४ गते भतिज सन्तोसको बिबाह धुमधामका साथ सम्पन्न भयो । धेरै बर्ष पछि परिवार भित्रको बिबाहमाम सामेलभएको थिए । घरबाट करिब ७०० निमन्त्रित पाहुना तथा इष्टमित्रसँग जमेर बरियात गयौँर खुब नाच्यांै, सबै संग भेटघाट भयो तर काठमाण्डौंमा बस्ने १३ दिने दाजुभाईको उपस्थिति भने भएन । के कुतल प¥यो तर्क बितर्क मै बिबाह सकिने भो । हुनत हामीलाई जस्तो सबैलाई फुर्सद कहा हुन्छर ? तैपनि मर्दा काधहाल्ने र पर्दा गर्धन थाप्ने काठमाण्डौका मात्रै ५०–६० जना भन्दा ज्यादा भाइबन्दुहरुउपस्थित नहुँदा यस बिषयमा सोच्नुनै पर्ने थियो ।

बिबाह सकियोर बिदागर्ने काम सिद्धिएर परम्परा अनुसार बेलुका रमझमगर्दै घरमा दुलही भित्र्याई परिचय गर्दै करिब तिन घण्टाको टिकोटालो सकियो र खानपिन ११ः१० बजे सिद्धियो । एकैछिनमा घरको फोनमा घण्टी टवार्र टवार्र बज्नथाल्यो । फोन त उठ्यो तर फोनको समाचारले भर्खरैलोडसेडिङ्ग भएरबिजुलीबत्तीले घर झलमल्ल भएपनि फेरी मन अन्धकारले छोप्यो । समाचारले सबैजना स्तब्द भयौं । दाजुभाइको सानू मिटीङ्ग बस्यो र थाहा भयो जेठाबा नन्दलाल घिमिरेको माहिला छोराको जेठो छोरा भतिज ध्रुब बहादुर घिमिरे ४५ बर्षको उमेरमा परलोक भएछन। शोक त सबैलाई लाग्यो र हामी १३ दिने घिमिरेहरुलाई अब जुठोप¥यो।बिबाह सकिएतापनि बेहुला तर्फको बिहे भोज रोकीने भयो भनेर चासोको बिषय भयो । घरको मानिस भोजमा नगइ निमन्त्रणा गरिएका ६००–७०० पाहुनाहरुलाई भोज ख्वाउन १३ दिने दाजुभाई भित्रको जुठोमा यो सकसको बिषय हो। अबपार्टी स्थगितगर्ने भन्ने प्रसंग सबैथरिका दाजुभाईको सल्लाहर सुझावलाई मनोनयनगरेर भोजस्थगित गरियो । यो निर्णय सान्र्दभिक र ब्यबहारिक थियो। बिबाह पछिका परम्परागत सबै कार्यक्रमहरु १३ दिनकालागि परसारिए । टाढाबाट आउनेहरुलाई र भोज ख्वाउन नपाउदा घरका मुख्य अभिभाबकलाई बिस्मत भयो ।

रातारात पत्रकार घरमा बोलाइए बिबाहभोज स्थगन गरिएको समाचार सम्पादन गरि भोली छापिने दैनिक पत्रिकामा प्रकासन गर्ने तथ्य भयो । निमन्त्रित पाहुँनाहरुलाई मौखिक र फोनबाट पनि यस दुखद समाचारको जानकारी गर्ने यथाबत हुदैगयो । धोबीको कुकुर घरको न घाटको भने जस्तैबिदेशबाट बिबाहको लागि भनेर स्वदेश आएको ब्यतिm म नससुराल जान पाउनेभएँन घरमा मनोरञ्जन गर्ननै।

पूर्व योजन अनुसार हाम्रा पिता तथा माता बमप्रसाद घिमिरे र नन्दकुमारी घिमिरेका सन्तती हामी पुत्रहरु माता पिताको आत्माको चीर शान्ति एवं श्रद्धान्जली स्वरुप असहाय दीन दुःःखीमा सेवा पु¥याउन एवं प्रखर प्रतिभाहरुको कदर स्वरुप प्रोत्साहन पुरुस्कार वितरण गर्न “नन्द कुमारी पुरष्कार प्रतिष्ठान २०७०” नामको प्रतिष्ठान निर्माण हामी छोराहरुले गरेका थियौं। यसको लागि एउटा कोष खडा गरि स्थानीय बैंकमा खाता खोलेरअक्षयकोष स्थापना र संचालन गर्नुपर्ने थियो । उक्त कोषबाटहुन आएको बार्षिक ब्याज हाम्रा माता पिताले आफ्नो जीवन कालमा प्रमुख रुपमा निवास गर्नु भएको खोटाङ्ग, वुइपा खिरीको जगदम्वा मा.वि.मा बार्षिक रुपमा प्रवेशिका परीक्षामा उच्च अंक ल्याई सफलता हासिल गर्ने छात्र छात्रालाई आजिवन प्रोत्साहन स्वरुप पुरस्कार प्रदान गर्ने योजना यथाबत थियो । उक्त योजना मुताबिक हाम्रो जन्मभूमि बुईपा, खिरीमा पाइला टेकेर यसपाली यो सानू कार्य पनि पुरा गर्नुथियो ।

यही कार्यको लागि दाजु श्यामप्रसाद घिमिरेको पहलमा २४ जना घर परिवारका सदस्य (छ भाई छोरा, एक बहिनी छोरी, छ बहिनी बुहारी, एकजना नाती, तिनजना नातिनी बुहारी र बाँकी सात जनाइष्टमित्र) को हाम्रो टोली काठमाण्डौबाट वुइपा खिरी, खोटाङ्गको लागि प्रस्थान गर्ने योजना बन्यो ।

केही दसक अगाडी ७–८ दिन हिडेर काठमाण्डौंबाट जन्मस्थलमा पुगिन्थ्यो हिजोआज बिहान ६.०० बजे हिंडेमा दिउसो ४.०० बजे नै पुगिन्छ रे । कोही भन्छन मुलुकमा बिकास भएको छैन तर एकैदिनमा जन्मस्थलबाट काठमाण्डौ आईपुगिने भएछ । हुनत यो युगमा एकैदिनमा संसार भ्रमण गर्न नसकिने होइन । त्यसोभए हामी हिंडडुल गर्न मिल्नेर सक्ने परिवारहरुलाई यो ऐतिहासिक जन्मस्थलको भ्रमणमा किन नसमेट्ने भनेर दाजु श्यामप्रसाद घिमिरे को नेतृत्वमा यतिठूलो जमात भ्रमण गर्नतयार भयो । आपूm असक भएर भ्रमण नगरेपनि दाजु मोहन घिमिरेले पारिबारिक सुझाव दिनुभै भ्रमणको चासो राख्नु भएको थियो र अन्य दाजु भाईहरुले पहल र सहयोग गरेका थिए ।

प्रस्थान गर्नेक्रममा योजना अनुसार बिहान ५.०० बजे दुई वटा टाटासुमो जिपहरु१८ जना यात्रुको लागि घरमा आईपुगेका थिएर यही समयमा ६ जना बिराटनगरबाट बुइपा खिरी प्रसथान गर्दै थिए । जाने अरु परिवारहरु मोटरमा लोड हुँन श्यामदाजुको घर छेउमा छाडेर बिहान छ बजे म र जेठी बुहारी नीतु घिमिरे उनैको यम.आर.पि. पासपोर्टको निबेदन हाल्नटयाक्सीबाट परराष्ट्र मन्त्रालय लाग्यौं । 

खोटाङ्गबाट फर्केर आएपछि निबेदन हालेमा २० गते फाल्गुन उड्न ढिला भैसक्नेहुँदा आजै बिहान छ बजे निबेदन हाल्न बाध्यता भयो । नेपाल सरकारको जनघनत्व र जनसम्पर्क सेवाग्राही सरकारी कार्यालयहरुमा नयाँ सरकारी नियम अनुसार बिहान ६.० बजे खोलिने कार्यालयहरु मध्य परराष्ट्र मन्त्रालय पनि एक हो त्यसैले फष्टआवरमाकाम सिध्याउन हामी त्यहा पुगेका थियौं । हामीलाई लाग्थ्यो हामी पहिलो ब्यतिmहुनेछौं र आधा घण्टामानै फर्म बुझाउन सकिनेछ ।

 त्यहा पुगेपछि थाहाभयो हामी १२ सय निबेदकहरु को लाइनको पछाडी प¥यौं । मुख्य द्धारबाट छिरिसकेपछि भित्र ५०० जनाको अर्को लाइन थियो । बास्तवमा हामीले इमान्दार पुर्बक पहिलो र दास्रो लाइनमा बसेर मात्र फर्म बुजाएको भए बिहानको १०–११ बज्दथ्यो र हाम्रै कारणले खोटाङ्गको यात्रा ढिला हुने थियोे ।

परराष्ट्र मन्त्रालयको प्राङ्गणमा सुरक्षाकमिहर्रु, प्रशासनको कर्मचारीहरुर लाइनमा बसेका निबेदकहरुको सामुन्नेकुनै नराम्रो हर्कत नगरी पहिलो निबेदन दर्तागर्न हामी सफल भैयो । निबेदक नीतु घिमिरेले पनि समय आवस्कता अनुसारको चतु¥याई गरेर निबेदन दर्ता गराइन । निबेदन दर्तागराउन त्यस सिमित समयमा हामीले जे जे गरेपनि प्रमाणको लागि देखाउन हामी सँग केही थिएन तर सबै औजार प्रयोग गरेरपहिलो निबेदक बन्न सफल भयौं । काम सकियो र हाम्रो टार्गेटको समयलाई मिट गरेर गुड्नै लागेको टाटा सुमोलाई कोटेस्वरमा भेट्यौं । सबैजना हाम्रो प्रतिक्षामा हामी आउने बोटो तिर एकोहोरिएका रहेछन । जेजस्तो भए पनि कुनै बित्ने, जोखिममा पर्ने र नगरिनहुने खाल्का महत्वपूर्ण कामहरु सिमितसमयमाकहिलै गर्नु हुदैन। समयलेनत कसैलाई चिन्दछ नत मायानै गर्छ ।

यसपछिको हाम्रो यात्रा जापान सरकारको अनुदानद्धारा निर्मीत धुलिखेल बर्दिबास सडकमा जिवनका अनुभव र चुट्किलाहरु भन्दै रदिदी कमला देबी र बुहारी सरिता घिमिरे ले बनाएका परिकार र फलपूmलहरुको स्वाद लिदै बाटो काट्न थाल्यौं । बेलाबेलामा टाटासुमो रोकेर आउदै गरेका मोटरलाई बाटो छोड्नु पथ्र्यो । यस्तो बाटो छाड्नुपर्ने पिरले त्यति धेरै खर्च गरेपछि अलिक फराकिलो सडक बनाएको भएपनि हुन्थ्यो जस्तोभयो । लामो सफरमा रमाईला कुरागर्दै बाटो काट्दा सुनकोशी र तामाकोशीकोदोभानमा(बेनीघाट) पुगिए छ ।

घुर्मी बजार ।

धोजापत्ताले सिँगारिएको हलेसी महादेवस्थान ।

काका जनकप्रसाद र दाजुभाइसँग रमाईलो गर्दै

काका जनकप्रसादको घरमा भोजन गर्दै ।